België zwaait met de witte vlag over terrorisme. Vorige week stemde het Belgische parlement voor de ratificatie van een verdrag met Teheran dat Iraniërs die in België voor misdaden zijn veroordeeld, zal toestaan hun straf in Iran uit te laten zitten en vice versa. Het verdrag staat echter ook amnestie toe. Er bestaat weinig twijfel over dat Teheran zijn terroristen, die nu vastzitten in Belgische gevangenissen, zal vrijlaten.
Een van hen is Assadolah Assadi. Hij was diplomaat in Wenen en het brein achter een brutaal terroristisch complot. In 2018 arresteerden de autoriteiten in België, Frankrijk en Duitsland agenten van het Iraanse ministerie van Inlichtingen - onder wie Assadi - die van plan waren een bomaanslag te plegen op een politieke bijeenkomst in Parijs.
Een aanslag tegen Maryam Rajavi, de leider van de Nationale Raad van Verzet van Iran, had de dood van talloze onschuldige burgers kunnen betekenen. Onder de aanwezigen bevonden zich hooggeplaatste westerlingen die op het programma stonden om er te spreken. Het gaat onder anderen over Rudy Giuliani, de voormalige burgemeester van New York, de voormalige Canadese premier Stephen Harper en Bill Richardson, de voormalige gouverneur van de Amerikaanse staat New Mexico.
Assadi gebruikte zijn diplomatieke dekmantel om een halve kilo springstof en een ontsteker uit Iran in zijn bagage mee te nemen. Hij reed naar Luxemburg, waar hij het in een vestiging van Pizza Hut overhandigde aan een Iraans-Belgisch koppel. Zij brachten de bom naar België, waar ze gearresteerd werden. Op zijn terugweg naar Oostenrijk werd Assadi gearresteerd aan een benzinestation in Duitsland, waar hij geen diplomatieke onschendbaarheid genoot.
Het hoofd van de Belgische staatsveiligheid Jaak Raes zei in een brief aan de aanklagers dat inlichtingendiensten hadden vastgesteld dat de geplande bomaanslag een door de staat gesteunde operatie was, goedgekeurd door Teheran. Een Belgische rechtbank veroordeelde Assadi tot 20 jaar gevangenisstraf.
Iran heeft represailles genomen door willekeurig Europeanen te gijzelen. Het regime heeft een Belgische hulpverlener vijf maanden in isolatie vastgehouden op beschuldiging van spionage. Teheran heeft andere westerse burgers op grond van valse beschuldigingen aangehouden en hen als drukkingsmiddel gebruikt om bevroren tegoeden of Iraanse burgers die in andere landen opgesloten zitten vrij te krijgen. Door het verdrag tussen Brussel en Teheran zal de Belgische regering verplicht worden zulke Iraniërs uit te leveren.
Ook andere Europese landen worden met die dreiging geconfronteerd. Op 14 juli veroordeelde een Zweedse rechtbank de voormalige Iraanse gevangenisbeambte Hamid Nouri wegens moord en ‘ernstige misdrijven tegen het internationaal recht’ tot een levenslange gevangenisstraf. Nouri werd gearresteerd en berecht in Stockholm, nadat hij daarheen was gelokt met de belofte van een luxecruise. In mei, na de aanklacht tegen Nouri, zei Teheran dat het Ahmadreza Djalali, de Iraans-Zweedse wetenschapper en gastdocent aan de VUB die beschuldigd werd van spionage voor Israël, zou executeren.
Laten we hopen dat Zweden en andere landen het voorbeeld van België niet volgen, en Iraanse criminelen geen vrijkaart ‘verlaat-de-gevangenis’ geven.